Blog

Czym jest trauma?

Trauma to reakcja psychiczna i emocjonalna na niezwykle stresujące lub przerażające wydarzenia, które przekraczają zdolność jednostki do radzenia sobie z nimi. Może być wywołana przez różnorodne doświadczenia, takie jak wypadki, przemoc, wojna, klęski żywiołowe, czy też utrata bliskiej osoby. Trauma może mieć długotrwałe skutki psychiczne i fizyczne, wpływając na zdolność do funkcjonowania w codziennym życiu.Trauma wymaga zrozumienia i wsparcia, a w wielu przypadkach także profesjonalnej pomocy, np. terapii psychologicznej, aby umożliwić powrót do zdrowia i poprawę jakości życia.

Skąd się biorą traumy?

Traumy powstają na skutek doświadczeń, które są zbyt intensywne, bolesne lub przerażające dla osoby, aby mogła sobie z nimi poradzić w sposób, który nie pozostawiłby trwałych śladów emocjonalnych i psychicznych. Mogą to być: 

• Przemoc fizyczna i psychiczna
  bycie ofiarą przemocy domowej, napaści, gwałtu, czy nękania może prowadzić do poważnych traum.
• Wojna i konflikty zbrojne
  uczestnictwo w wojnie, zarówno jako żołnierz, jak i cywil, może prowadzić do traumy wynikającej z doświadczenia niebezpieczeństwa, straty bliskich oraz życia w ciągłym zagrożeniu.
• Zaniedbanie
  zaniedbanie emocjonalne i fizyczne, szczególnie w dzieciństwie, może być źródłem traumy, wpływając na rozwój emocjonalny i zdolność do budowania relacji.
• Katastrofy naturalne
  trzęsienia ziemi, powodzie, pożary, huragany mogą być niezwykle traumatyczne, szczególnie jeśli wiążą się z utratą bliskich, domu czy poczucia bezpieczeństwa.
• Wypadki
  wypadki samochodowe, lotnicze czy inne niespodziewane wydarzenia mogą prowadzić do traumy, zwłaszcza jeśli wiążą się z poważnymi obrażeniami lub śmiercią innych osób.
• Wczesne straty
  utrata rodzica lub bliskiej osoby w dzieciństwie może prowadzić do trwałych urazów emocjonalnych.
• Trauma rozwojowa
  narażenie na przemoc, zaniedbanie, czy brak stabilności emocjonalnej w domu rodzinnym może prowadzić do problemów emocjonalnych i psychicznych w dorosłym życiu.
• Choroby przewlekłe
  długotrwałe zmaganie się z poważną chorobą, szczególnie w dzieciństwie, może prowadzić do traumy.
• Urazy ciała
  doświadczenie poważnego urazu, takiego jak amputacja, oparzenia, czy inne trwałe uszkodzenia ciała, może być niezwykle traumatyczne.
• Bycie świadkiem przemocy lub śmierci
  nawet jeśli dana osoba nie jest bezpośrednio zaangażowana, obserwowanie przemocy, śmierci czy poważnego wypadku może prowadzić do traumy.
• Przemoc emocjonalna i psychiczna
  stałe doświadczenie poniżania, manipulacji czy izolacji przez innych.
• Sytuacje długotrwałego stresu
  życie w chronicznym stresie, np. z powodu ubóstwa, dyskryminacji, problemów rodzinnych, może prowadzić do traumy.

Ważne jest zrozumienie, że to, co dla jednej osoby może być traumatycznym doświadczeniem, dla innej może być łatwiejsze do przepracowania. Wiele zależy od indywidualnej odporności psychicznej, wcześniejszych doświadczeń życiowych, a także wsparcia, jakie dana osoba otrzymuje po traumatycznym wydarzeniu.

Jakie są rodzaje traum?

Traumy można podzielić na kilka głównych rodzajów, zależnie od charakteru i okoliczności traumatycznych wydarzeń, a także sposobu, w jaki wpływają one na jednostkę. 

Trauma prosta 

Wynika z jednorazowego, intensywnego wydarzenia, które było nadzwyczajnie stresujące lub przerażające.

Przykłady: Wypadek samochodowy, napaść, naturalna katastrofa, nagła śmierć bliskiej osoby.

Trauma złożona 

Powstaje na skutek długotrwałego narażenia na powtarzające się, często przewidywalne traumatyczne wydarzenia, szczególnie w dzieciństwie.

Przykłady: Przemoc domowa, chroniczne zaniedbanie, nadużycia emocjonalne, fizyczne lub seksualne.

Trauma rozwojowa

Jest wynikiem traumatycznych doświadczeń w okresie rozwoju dziecka, które mogą zakłócić normalny rozwój emocjonalny, psychiczny i społeczny.

Przykłady: Doświadczanie zaniedbania, przemoc domowa, separacja od rodziców, chroniczny stres w domu rodzinnym.

Trauma związaną z chorobą lub urazem

Wynika z ciężkiej choroby, poważnych urazów fizycznych lub zabiegów medycznych, które są związane z długotrwałym bólem, niepewnością czy zagrożeniem życia.

Przykłady: Diagnoza choroby nowotworowej, ciężki uraz, długotrwała hospitalizacja.

Każdy rodzaj traumy może wymagać innego podejścia terapeutycznego i wsparcia, zależnie od charakteru i intensywności doświadczenia oraz indywidualnych cech osoby dotkniętej traumą. Rozpoznanie rodzaju traumy jest kluczowe w procesie leczenia i powrotu do zdrowia.

Krótko- i długoterminowe skutki traumy

Objawy traumy – najczęstsze objawy fizyczne i psychiczne

Jak pokonać traumę?

Pokonanie traumy to proces, który może wymagać czasu, wsparcia i odpowiednich narzędzi. Ważne jest, aby uznać, że doświadczyło się traumy i że wpływa ona na życie. Zaprzeczanie może utrudniać proces leczenia. Pozwól sobie na odczuwanie emocji związanych z traumą, nawet jeśli są one bolesne. Dzielenie się swoimi przeżyciami z zaufanymi osobami może pomóc w uwolnieniu nagromadzonych emocji. Udział w grupach wsparcia, gdzie można spotkać osoby z podobnymi doświadczeniami, może być bardzo pomocny.

Profesjonalna pomoc

Psychoterapia
Skonsultowanie się z psychoterapeutą jest kluczowe. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT), terapia EMDR oraz terapia traumy są szczególnie skuteczne. W bezpiecznym środowisku, z pomocą terapeuty, można stopniowo konfrontować się z bolesnymi wspomnieniami, co może pomóc w zmniejszeniu ich wpływu na codzienne życie.

Leczenie farmakologiczne
W niektórych przypadkach lekarz może zalecić leki, aby pomóc w radzeniu sobie z objawami, takimi jak lęk czy depresja.

Pielęgnowanie zdrowego stylu życia może być dodatkowo wspierające. Ćwiczenia fizyczne pomagają uwolnić nagromadzone napięcie i poprawiają nastrój. Zbilansowana dieta wpływa na ogólne samopoczucie, a niektóre składniki odżywcze mogą wspierać zdrowie psychiczne. Dbanie o regularny i spokojny sen jest kluczowe dla regeneracji psychicznej. Unikaj alkoholu, narkotyków czy innych substancji jako sposobu na ucieczkę od problemów, ponieważ mogą one pogłębiać trudności. Proces gojenia po traumie jest indywidualny i może trwać długo. Ważne jest, aby być cierpliwym wobec siebie i nie oczekiwać natychmiastowych rezultatów. Traktuj siebie z życzliwością i zrozumieniem, uznając swoje trudności i doceniając postępy, nawet jeśli są małe. Pokonanie traumy jest możliwe, ale wymaga czasu, cierpliwości oraz wsparcia ze strony bliskich i profesjonalistów. Ważne jest, aby podejmować kroki w kierunku zdrowienia i nie bać się prosić o pomoc, gdy jest to potrzebne.

Rola terapii w leczeniu traumy – jakie metody są najskuteczniejsze?

Terapia odgrywa kluczową rolę w leczeniu traumy, pomagając jednostkom zrozumieć, przetworzyć i przezwyciężyć skutki traumatycznych doświadczeń. Istnieje kilka metod terapeutycznych, które okazały się skuteczne w leczeniu traumy, z których każda ma swoje unikalne podejście i korzyści.

Terapia poznawczo-behawioralna (CBT)

Jest jedną z najczęściej stosowanych metod w leczeniu traumy. Skupia się na identyfikowaniu i zmienianiu negatywnych wzorców myślenia i zachowań, które mogą utrwalać objawy traumy. Pomaga pacjentom nauczyć się rozpoznawać i modyfikować zniekształcone myśli oraz radzić sobie z wyzwalaczami, które mogą prowadzić do objawów PTSD.

Terapia EMDR 

EMDR to terapia, która łączy wspomnienia traumatycznych doświadczeń z ruchami oczu lub innymi formami stymulacji dwustronnej. Pomaga to przetworzyć traumatyczne wspomnienia i zmniejszyć ich emocjonalny wpływ. EMDR jest skuteczna w redukcji objawów PTSD, a efekty terapii mogą być widoczne szybciej niż w przypadku innych metod.

Terapia psychodynamiczna

Skupia się na odkrywaniu nieświadomych procesów psychicznych, które mogą leżeć u podstaw traumy. Terapia ta analizuje, jak przeszłe doświadczenia wpływają na obecne myśli, uczucia i zachowania. Pomaga pacjentom zrozumieć głębsze, ukryte przyczyny ich traumatycznych reakcji i lepiej radzić sobie z emocjami.

Terapia grupowa

Terapia grupowa pozwala pacjentom dzielić się swoimi doświadczeniami z innymi, którzy przeżyli podobne traumy. Grupa wsparcia daje możliwość otrzymania wsparcia od rówieśników oraz uczenia się na ich doświadczeniach. Uczucie wspólnoty i zrozumienia może być niezwykle pomocne w procesie zdrowienia. Terapia grupowa może również zmniejszać poczucie izolacji.

Każda z tych metod może być skuteczna, ale wybór odpowiedniego podejścia zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta oraz rodzaju traumy, której doświadczył. W wielu przypadkach kombinacja różnych metod może przynieść najlepsze rezultaty. Współpraca z doświadczonym terapeutą jest kluczowa w doborze i skutecznym zastosowaniu odpowiedniej terapii.

Znaczenie wsparcia społecznego i bliskich w procesie zdrowienia

Wsparcie społeczne i bliskich odgrywa kluczową rolę w procesie zdrowienia po traumie. Posiadanie silnego systemu wsparcia może znacząco przyspieszyć proces leczenia i poprawić jego efektywność. Bliscy, którzy rozumieją i akceptują doświadczenia osoby po traumie, mogą pomóc jej poczuć się mniej samotną i odizolowaną. Zrozumienie ze strony bliskich może zmniejszyć poczucie wstydu i winy, które często towarzyszą traumie.Daje poczucie bezpieczeństwa i stabilności, co jest kluczowe dla osób zmagających się z konsekwencjami traumy. Bliscy mogą dostarczyć emocjonalnego wsparcia, słuchając, okazując empatię i cierpliwość. Bycie wysłuchanym i zrozumianym może pomóc w przepracowaniu trudnych emocji i w redukcji stresu. Pomaga w radzeniu sobie z lękiem, smutkiem i innymi negatywnymi emocjami, wspiera proces wyrażania i przetwarzania uczuć. Wsparcie społeczne może obejmować również pomoc w codziennych zadaniach, takich jak opieka nad dziećmi, pomoc w obowiązkach domowych czy wsparcie w organizacji terapii. Praktyczna pomoc może odciążyć osobę po traumie i dać jej przestrzeń na skoncentrowanie się na zdrowieniu. Zmniejsza obciążenie codziennymi obowiązkami, co pozwala na skupienie się na procesie leczenia. Poczucie, że jest się częścią społeczności lub grupy, która akceptuje i wspiera, jest niezwykle ważne dla osób po traumie. Może to być rodzina, przyjaciele, grupa wsparcia lub nawet szersza społeczność. Pomaga w odbudowie tożsamości i poczucia własnej wartości, które mogą być osłabione przez traumę. Wsparcie społeczne i bliskich jest nieocenione w procesie zdrowienia po traumie. 

W celu umówienia konsultacji
zadzwoń pod
+48 665 266 500
lub
+48 22 115 16 87
lub skontaktuj się poprzez e-mail:
rejestracja@centrumkontakt.pl

lub

recepcja@mentalpath.pl

Zachęcamy również do rejestracji online:
https://centrumkontakt.pl/zapisy-online/